Σε φάση πλήρους αναδιάρθρωσης περνά η προνοιακή πολιτική της κυβέρνησης, με αιχμή τη δημιουργία ενός Εθνικού Ψηφιακού Μητρώου Επιδομάτων, συνοδευόμενο από αυστηρότερα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, μειώνοντας τον αριθμό των δικαιούχων. Ο συνολικός σχεδιασμός αφορά επιδόματα ύψους 13–14 δισ. ευρώ ετησίως και αποσκοπεί στην «πλήρη εικόνα των παροχών αλλά και των δικαιούχων», ώστε «τα χρήματα να διοχετεύονται σε αυτούς που πραγματικά τα έχουν ανάγκη».
Η αρχή γίνεται με διάταξη στο νέο νομοσχέδιο του Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Προβλέπεται η δημιουργία ενός ενιαίου ψηφιακού μηχανισμού καταγραφής όλων των επιδομάτων και ενισχύσεων – από οικογενειακά και στέγασης, έως θέρμανσης και φορολογικές ελαφρύνσεις – μαζί με τους αντίστοιχους δικαιούχους.
Σε δεύτερο στάδιο, και αφού ολοκληρωθεί η αποτύπωση των παροχών, θα εφαρμοστούν τα εξαγγελθέντα μέτρα της κυβέρνησης, όπως η αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, του επιδόματος παιδιού και του επιδόματος στέγασης. Το πακέτο θα συνοδεύεται από αυστηρότερους ελέγχους και νέα κριτήρια, κάτι που –σύμφωνα με πληροφορίες– θα οδηγήσει σε μείωση των δικαιούχων για να ενισχυθούν μόνο όσοι πραγματικά πληρούν τις προϋποθέσεις.
Μέρος του σχεδίου αποτελεί και η «σταδιακή σύγκλιση τριτέκνων με τους πολύτεκνους», που ήδη εφαρμόζεται σε προγράμματα όπως το «Σπίτι μου ΙΙ» ή τα vouchers για βρεφονηπιακούς σταθμούς. Επιπλέον, εξετάζεται το ενδεχόμενο πρόσθετων προβλέψεων για τρίτεκνους και πολύτεκνους, ακόμη και στις προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ.
Το Εθνικό Μητρώο Επιδομάτων αναμένεται να λειτουργήσει πιλοτικά από το 2025, με πλήρη ανάπτυξη έως τα μέσα του 2026. Θα είναι διασυνδεδεμένο με την ΑΑΔΕ και το Taxisnet, θα περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 είδη επιδομάτων και κάθε παροχή θα δηλώνεται υποχρεωτικά εντός πέντε εργάσιμων ημερών. Αρχικά θα ενταχθούν επιδόματα όπως αυτά του ΟΠΕΚΑ, ΔΥΠΑ, θέρμανσης, ενοικίου και παιδιού, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες παροχές.
Το νέο σύστημα θα προσφέρει «πλήρη διασταύρωση και συγκεντρωτικό έλεγχο» των οικονομικών και περιουσιακών δεδομένων, ενώ κάθε πολίτης θα έχει «προσωπική καρτέλα» στο gov.gr, κατά το πρότυπο του myERGANI ή του myAADE.
Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, με τη διαρκή διασταύρωση στοιχείων θα αποφεύγονται φαινόμενα διπλής λήψης επιδομάτων ή παροχών σε μη δικαιούχους, επιτρέποντας στον κρατικό μηχανισμό να εφαρμόζει στοχευμένες κοινωνικές πολιτικές και να μειώνει τις αδικίες και τις ανισότητες.
