Στη συνέντευξή του στους Attica Times και τη δημοσιογράφο Κορίνα Τριανταφύλλου, ο Δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, τοποθετείται με σαφήνεια και αιχμές για τη δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος σχετικά με τις μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων, καταγγέλλοντας την έλλειψη διαφάνειας, επιστημονικής τεκμηρίωσης και θεσμικής συμμετοχής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, αναφέρεται στον ρόλο που οφείλει να έχει η Αυτοδιοίκηση σε τόσο κρίσιμες αποφάσεις, στις θέσεις της ΚΕΔΕ που αγνοήθηκαν, καθώς και στην ανάγκη για μια ουσιαστική, συμμετοχική διαδικασία.
Ο κ. Κωνσταντέλλος μιλά ακόμη για τις πρωτοβουλίες του Δήμου όσον αφορά την προστασία των αδέσποτων ζώων, ενώ παρουσιάζει τον συνολικό σχεδιασμό του για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών – από τη βιώσιμη κινητικότητα και την καθαριότητα, μέχρι το πράσινο, την πολιτική προστασία και την αστική ανάπλαση.
Μια συνέντευξη με ξεκάθαρες θέσεις, τεκμηριωμένη κριτική και όραμα για τον σύγχρονο, λειτουργικό και ανθρώπινο Δήμο του αύριο.
Κύριε Δήμαρχε, αντιδράσατε έντονα στη δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος για τη δημιουργία έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων σε όλη τη χώρα – δηλαδή εργοστάσια που θα καίνε το υπόλειμμα των σκουπιδιών για την παραγωγή ενέργειας. Κάνατε λόγο για ελλιπή τεκμηρίωση, απόκρυψη βασικών στοιχείων και εσπευσμένες διαδικασίες εν μέσω καλοκαιριού και ζητάτε την άμεση ανάκλησή της από το Υπουργείο. Πιστεύετε πως όλα αυτά δείχνουν μια στοχευμένη προσπάθεια να αποφευχθεί ο δημόσιος έλεγχος και η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
Η αντίδρασή μας, όπως εκφράστηκε και μέσα από επίσημη ανακοίνωση, δεν είναι μια αντίδραση για την αντίδραση. Είναι μια σαφής θεσμική και πολιτική παρέμβαση, διότι το ζήτημα της ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων είναι κρίσιμο για το μέλλον της διαχείρισης αποβλήτων στη χώρα. Η διαβούλευση που ξεκίνησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος παρουσιάζει σοβαρά ελλείμματα: απουσιάζει πλήρης τεκμηρίωση, λείπουν κρίσιμα στοιχεία για τη χωροθέτηση, τα οικονομικά δεδομένα, το θεσμικό και επιχειρησιακό πλαίσιο λειτουργίας των μονάδων, καθώς και ο θεσμικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, η επιλογή να διεξαχθεί με ταχύτατες διαδικασίες, εν μέσω καλοκαιριού, ενισχύει την αίσθηση ότι επιχειρείται να αποφευχθεί ο δημόσιος διάλογος και να περιοριστεί η δυνατότητα ουσιαστικού ελέγχου από φορείς και πολίτες.
Δεν είναι δυνατόν η Τοπική Αυτοδιοίκηση – η οποία έχει από τον νόμο την ευθύνη της διαχείρισης των οικιακών απορριμμάτων – να παρακάμπτεται από τόσο κρίσιμες αποφάσεις που επηρεάζουν όχι μόνο τη λειτουργία των Δήμων, αλλά και την ποιότητα ζωής των πολιτών και το περιβάλλον. Για τον λόγο αυτό ζητήσαμε την άμεση ανάκληση της συγκεκριμένης διαβούλευσης, ώστε να προχωρήσουμε σε μια πραγματικά ουσιαστική διαδικασία: επιστημονικά τεκμηριωμένη, διαφανή, κοινωνικά δίκαιη, με ενεργή συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών. Μόνο έτσι μπορεί να διαμορφωθεί ένα αξιόπιστο και αποτελεσματικό εθνικό σχέδιο για τη διαχείριση των αποβλήτων.
Δεδομένου ότι οι Δήμοι φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για τη διαχείριση των οικιακών απορριμμάτων, ποιος θα έπρεπε κατά τη γνώμη σας να είναι ο θεσμικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον σχεδιασμό και τη λειτουργία των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης; Υπάρχει πρόταση της ΚΕΔΕ που να έχει αγνοηθεί;
Οι Δήμοι της χώρας είναι αυτοί που σηκώνουν σήμερα το βάρος της καθημερινής διαχείρισης των απορριμμάτων – από τη συλλογή μέχρι την ανακύκλωση. Είναι αδιανόητο, λοιπόν, να μιλάμε για σχεδιασμό και λειτουργία μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης χωρίς την ενεργό συμμετοχή τους. Η Αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να είναι απλός θεατής, αλλά ισότιμος εταίρος: να έχει λόγο στη χωροθέτηση, στον τρόπο λειτουργίας, στα περιβαλλοντικά κριτήρια και, βεβαίως, στο κόστος.
Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) έχει καταθέσει επανειλημμένα συγκεκριμένες θέσεις: πρώτον, ότι πρέπει να προηγείται η ανακύκλωση και η μείωση απορριμμάτων και να ακολουθεί η ενεργειακή αξιοποίηση μόνο του απολύτως αναπόφευκτου υπολείμματος. Δεύτερον, ότι η διαχείριση πρέπει να παραμείνει υπό τον έλεγχο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των ΦοΔΣΑ, ώστε να εξασφαλίζεται διαφάνεια, κοινωνική λογοδοσία και οικονομική βιωσιμότητα.
Δυστυχώς, οι θέσεις αυτές μέχρι σήμερα δεν έχουν αποτυπωθεί στον σχεδιασμό του Υπουργείου. Εάν πραγματικά θέλουμε μια βιώσιμη και κοινωνικά αποδεκτή λύση, ο μόνος δρόμος είναι η θεσμική ενδυνάμωση της Αυτοδιοίκησης και η συνεργασία κράτους – τοπικών κοινωνιών. Επιπροσθέτως, η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να συμμετέχει ισότιμα και στα προσδοκώμενα έσοδα που θα προκύψουν από την παραγωγή ενέργειας, με στόχο την ελάφρυνση των δημοτικών προϋπολογισμών και, τελικά, του δημότη.
Με αφορμή την πρόσφατη τοποθέτηση στην περιοχή των νέων «σπιτιών» για τις αδέσποτες γάτες, ποιες είναι οι ευρύτερες δράσεις και ο σχεδιασμός του Δήμου για την προστασία και φροντίδα των αδέσποτων ζώων στην περιοχή;
Η τοποθέτηση των νέων «σπιτιών» για τις αδέσποτες γάτες αποτελεί μία ακόμη δράση μέσα σε ένα ευρύτερο, ολοκληρωμένο πρόγραμμα που υλοποιεί ο Δήμος μας για την προστασία και τη φροντίδα των ζώων. Έχουμε αυξήσει σημαντικά τον προϋπολογισμό, προκειμένου να ενισχύσουμε τις στειρώσεις, τους εμβολιασμούς, τη σήμανση και τη συστηματική περίθαλψη. Παράλληλα, δημιουργήσαμε νέο μητρώο ζώων σε συνεργασία με κτηνιάτρους της περιοχής, ώστε να υπάρχει πλήρης καταγραφή και καλύτερη παρακολούθηση.
Δίνουμε έμφαση στην πρόληψη, γιατί η μείωση του αριθμού των αδέσποτων περνά μέσα από τις υπεύθυνες στειρώσεις και τη σωστή ενημέρωση των πολιτών. Σε συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις και εθελοντές, διοργανώνουμε εκστρατείες ενημέρωσης και εκπαιδευτικά προγράμματα, ώστε να καλλιεργείται η αγάπη και ο σεβασμός προς τα ζώα.
Παράλληλα, στηρίζουμε ενεργά τις υιοθεσίες. Τα σημεία σίτισης και τα «σπιτάκια» για γάτες και σκύλους δημιουργούν πιο ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης.
Για εμάς, η φροντίδα των αδέσποτων δεν είναι μόνο υποχρέωση, είναι δείκτης πολιτισμού και ποιότητας ζωής για την κοινωνία μας.
Ποια είναι τα βασικά έργα ή παρεμβάσεις που σχεδιάζονται το επόμενο διάστημα για τη βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων του Δήμου; (όπως κυκλοφοριακό, καθαριότητα, πράσινο κ.ά.)
Η καθημερινότητα για εμάς δεν σημαίνει απλώς μικρές παρεμβάσεις, είναι ένας συνολικός σχεδιασμός που δίνει κατεύθυνση στο μέλλον της πόλης. Στον τομέα των μετακινήσεων, επενδύουμε σταθερά στη βιώσιμη αστική κινητικότητα, την ηλεκτροκίνηση και τη μικροκινητικότητα. Ήδη εφαρμόζουμε στη Βουλιαγμένη πρόγραμμα ελεγχόμενης στάθμευσης με υπερσύγχρονα μέσα, έπειτα από εκτενή διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, και σχεδιάζουμε την άμεση επέκτασή του και σε άλλες περιοχές του Δήμου.
Στη διαχείριση απορριμμάτων έχουμε πετύχει να εκτρέπουμε σήμερα από την ταφή πάνω από το 40% των αστικών αποβλήτων, με ρεαλιστικό στόχο να ξεπεράσουμε το 70% τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, συνεχίζουμε εντατικές φυτεύσεις μεγάλων δέντρων στους κοινόχρηστους χώρους, αυξάνοντας το πράσινο ισοζύγιο και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής. Σημαντικές είναι και οι αστικές αναπλάσεις που ολοκληρώθηκαν ή βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλη την πόλη, με φιλικούς προς το περιβάλλον όρους και σύγχρονες προδιαγραφές, αναβαθμίζοντας την καθημερινότητα των κατοίκων.
Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο που ψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο έχει στόχο να θωρακίσει τη φυσιογνωμία της πόλης και να διασφαλίσει παράλληλα την καλή λειτουργία της. Στην Πολιτική Προστασία αξιοποιούμε τεχνολογία αιχμής, σύγχρονο στόλο οχημάτων και συνεχή εκπαίδευση μόνιμων στελεχών και εθελοντών, ώστε να προστατεύουμε αποτελεσματικά την πόλη.
Αναφέρθηκα επιγραμματικά σε κάποιες δράσεις, γιατί η αλήθεια είναι ότι το έργο μας είναι πολύπλευρο και αγγίζει κάθε πτυχή της καθημερινότητας.