Σε τροχιά ριζικών αλλαγών φαίνεται να εισέρχεται ο τομέας της πολεοδομίας, καθώς εξετάζεται σοβαρά η απομάκρυνση των πολεοδομιών από τους Δήμους και η υπαγωγή τους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Το θέμα βρέθηκε στο επίκεντρο ειδικής σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε χθες, Τρίτη, στο Μέγαρο Μαξίμου, με βασικό αντικείμενο την εξυγίανση των πολεοδομικών υπηρεσιών.
Το ΥΠΕΝ σχεδιάζει να επιταχύνει την επίλυση χρόνιων προβλημάτων, όπως τα αυθαίρετα, οι κατεδαφίσεις, η εκτός σχεδίου δόμηση και τα όρια οικισμών. Παράλληλα, για αύριο είναι προγραμματισμένη συνεδρίαση της Ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής που εργάζεται για τη σύνταξη του νέου Κώδικα Χωροταξίας και Πολεοδομίας. Η συνάντηση αυτή ενδέχεται να είναι και η τελευταία, καθώς στο τέλος Ιουλίου αναμένεται η παράδοση του τελικού κειμένου στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ.
Η μεταφορά των πολεοδομιών από την εποπτεία των δήμων εξετάζεται από καιρό, μετά την ανάδειξη σοβαρών φαινομένων ανομίας σε πολλές Υπηρεσίες Δόμησης ανά τη χώρα – από τη Χαλκιδική έως τη Ρόδο. Ωστόσο, η διοικητική ένταξή τους στο ΥΠΕΝ αντιμετωπίζει εμπόδια, κυρίως σε ό,τι αφορά την κάλυψη της μισθοδοσίας των υπαλλήλων και την έντονη αντίδραση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ).
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, παρέδωσε χθες σχετικό υπόμνημα στον υπουργό Σταύρο Παπασταύρου, επαναλαμβάνοντας τη θέση της Ένωσης, η οποία έχει διατυπώσει ομόφωνη αντίθεση σε οποιαδήποτε προσπάθεια αφαίρεσης των Υπηρεσιών Δόμησης από την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση. Όπως υποστηρίζει η ΚΕΔΕ, οι πολεοδομίες αποτελούν θεσμικά, λειτουργικά και επιχειρησιακά κομμάτι των δήμων και αυτό που χρειάζονται είναι ενίσχυση και στελέχωση, όχι αφαίρεση αρμοδιοτήτων. Ως εναλλακτική, έχει τεθεί το σενάριο οι πολεοδομίες να μεταφερθούν από τους δήμους στις Περιφέρειες, παραμένοντας υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εσωτερικών.
Την ανάγκη για δραστική παρέμβαση είχε ήδη επισημάνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις αρχές Ιουνίου, σημειώνοντας πως «το σύστημα αυτό έχει φτάσει πια στα όριά του και πρέπει να αναμορφωθεί με τρόπο πολύ πιο δραστικό», με αφορμή την παρουσίαση των αποτελεσμάτων αξιολόγησης δημόσιων υπηρεσιών – στις οποίες οι πολεοδομίες συγκέντρωσαν εξαιρετικά χαμηλές επιδόσεις.
Την ίδια ώρα, η Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή ετοιμάζεται να παραδώσει τον νέο Κώδικα Χωροταξίας και Πολεοδομίας, ο οποίος θα ενσωματώνει και τις πιο πρόσφατες ρυθμίσεις, όπως το Προεδρικό Διάταγμα για την οριοθέτηση οικισμών. Το τελικό κείμενο θα αναρτηθεί σε ειδική ψηφιακή πύλη που θα ενημερώνεται συνεχώς με κάθε νέα ρύθμιση, προκειμένου να εξασφαλιστεί διαφάνεια και πρόσβαση τόσο στους επαγγελματίες όσο και στους πολίτες.
Στόχος είναι να μπει τέλος στη σημερινή αποσπασματική και χαοτική κατάσταση της πολεοδομικής νομοθεσίας, που χαρακτηρίζεται από συχνές τροποποιήσεις, αλληλοαναιρούμενες διατάξεις και – όπως αναγνωρίζεται – «γόνιμο έδαφος για τη διαφθορά», αφού οι αποφάσεις στις πολεοδομίες παραμένουν κατά μεγάλο βαθμό θέμα υποκειμενικής κρίσης.
